Zdolność kredytowa pokazuje, czy bank uzna Cię za osobę, która jest w stanie bez problemu spłacać raty kredytu. Możesz sprawdzić ją sam – przez kalkulator online lub pobierając raport z BIK. W tym wpisie pokażę Ci, jak to zrobić krok po kroku.
Dlaczego zdolność kredytowa jest tak ważna?
Zanim bank da Ci jakikolwiek kredyt, chce wiedzieć jedno – czy poradzisz sobie ze spłatą. Na tym właśnie polega zdolność kredytowa. Im lepiej oceniona, tym większe szanse na pozytywną decyzję i atrakcyjne warunki. Działa to bardzo prosto. Jeśli masz stabilne dochody, żadnych zaległości w spłatach i rozsądne miesięczne wydatki, bank uzna Cię za rzetelnego klienta. W przeciwnym przypadku zapali mu się czerwona lampka.
Dobra informacja jest taka, że zanim złożysz wniosek, możesz samodzielnie sprawdzić, jak wyglądasz w oczach instytucji finansowej. Wystarczy parę minut i podstawowe dane.
Jak działa kalkulator zdolności kredytowej?
Jednym z najprostszych narzędzi, które daje szybki pogląd na Twoją zdolność kredytową, jest kalkulator online. Znajdziesz go m.in. na stronach z placówkami Notus i Expander czy wielu innych ekspertów kredytowych. Wypełniasz formularz: wpisujesz dochody netto, liczbę osób w rodzinie, obecne zobowiązania, okres kredytowania, a także szacunkowe oprocentowanie.
Na przykład, jeśli zarabiasz 8 000 zł na rękę, masz jedno dziecko i spłacasz ratę leasingu w wysokości 900 zł, kalkulator pomoże Ci oszacować maksymalną wysokość kredytu, o jaki możesz się starać. To przybliżenie, ale daje dobry punkt wyjścia do dalszych kroków.
Czym jest raport BIK i jak go uzyskać?
Drugim krokiem, który warto wykonać, jest pobranie raportu z BIK. To dokument, który pokazuje Twoją historię kredytową, aktualne zobowiązania i ocenę punktową, czyli tzw. scoring. Aby to zrobić, zarejestruj się na stronie bik.pl, wybierz opcję „Kopia danych” i potwierdź swoją tożsamość. Raport jest dostępny za darmo raz na pół roku, a jeśli chcesz wersję rozszerzoną z analizatorem kredytowym, zapłacisz 39 zł.
Dzięki raportowi dowiesz się, czy w przeszłości nie było opóźnień w spłatach, jak wygląda Twoja wiarygodność w oczach banków i które informacje mogą wpływać na Twoją ocenę.
Co wpływa na ocenę zdolności kredytowej?
Każdy bank działa według własnych algorytmów, ale większość z nich zwraca uwagę na te same dane. Na ocenę wpływają przede wszystkim Twoje dochody, miesięczne wydatki, wysokość aktualnych rat, forma zatrudnienia, stan cywilny, liczba osób w gospodarstwie domowym i historia kredytowa.
Jeśli masz umowę o pracę na czas nieokreślony, spłacasz raty terminowo i nie korzystasz z limitów na kartach kredytowych, Twoja zdolność kredytowa wygląda bardzo dobrze. Inaczej będzie w przypadku pracy sezonowej, kilku aktywnych kredytów i nieregularnych wpływów na konto.
Czy raport BIK można samodzielnie zinterpretować?
Raport z BIK może wydawać się trudny przy pierwszym kontakcie, ale jego najważniejsze elementy są dość proste do zrozumienia. Warto spojrzeć przede wszystkim na scoring – jeśli masz powyżej 80 punktów, jesteś w naprawdę dobrej sytuacji. Znajdziesz tam też historię spłat: nawet drobne opóźnienia, jeśli się powtarzają, działają na Twoją niekorzyść.
Pamiętaj, że bank nie widzi dokładnie tego samego raportu co Ty. Otrzymuje przetworzone dane przez własny system analityczny, ale BIK dostarcza im podstawowych informacji o Twoim profilu jako kredytobiorcy.
Jakie są najczęstsze błędy przy ocenie swojej zdolności?
Wielu osobom wydaje się, że brak historii kredytowej działa na plus. Niestety, brak danych to brak zaufania. Bank woli kogoś, kto już miał kredyt i spłacał go terminowo, niż osobę bez żadnej historii. Innym powszechnym błędem jest zaniżanie miesięcznych wydatków – wpisanie zbyt niskich kwot za jedzenie czy rachunki nie zmienia realiów, bo bank i tak posłuży się swoimi progami.
Dużo osób zapomina też, że limity na kartach kredytowych i przyznane linie debetowe również obciążają zdolność. Nawet jeśli z nich nie korzystasz, system bankowy traktuje je jako potencjalne zobowiązanie.
Czy rozmowa z ekspertem ma sens?
Zdecydowanie tak. Spotkanie z doświadczonym ekspertem kredytowym może otworzyć oczy na rzeczy, które wcześniej wydawały się mało istotne. Ekspert pomoże Ci lepiej przygotować dokumenty, oceni, w którym banku masz największe szanse, a także podpowie, co zrobić, by zwiększyć swoją zdolność kredytową bez ryzyka odrzucenia wniosku.
Dzięki temu nie działasz w ciemno. Zamiast testować różne banki, masz konkretną ścieżkę i wyraźny cel. To oszczędność czasu i nerwów.
Czy można poprawić zdolność kredytową przed wnioskiem?
Tak, i najlepiej zrobić to z wyprzedzeniem. Jeśli masz niewielkie zobowiązania, spłać je. Jeśli masz niewykorzystane limity na kartach kredytowych – zamknij je. Unikaj składania wielu wniosków kredytowych w krótkim czasie, bo każde zapytanie zostawia ślad w BIK.
Dobrze działa też regularny wpływ pensji na konto, zwłaszcza z tytułu umowy o pracę. Zdarza się, że lepsze warunki uzyskują osoby, które mają staż pracy w jednym miejscu dłuższy niż pół roku.
Sprawdź siebie zanim zrobi to bank
Sprawdzenie zdolności kredytowej to coś, co naprawdę opłaca się zrobić przed złożeniem wniosku. Możesz to zrobić szybko, bez wychodzenia z domu – przez kalkulator online lub raport z BIK. W ten sposób lepiej zrozumiesz, jak widzą Cię banki i co możesz poprawić.
Zamiast zgadywać, lepiej wiedzieć. Dzięki temu masz większą kontrolę nad swoją sytuacją, a sam proces ubiegania się o kredyt staje się mniej stresujący i bardziej przewidywalny.
Jacek Grudniewski
Ekspert portalu Finanse.co.pl